De hoogste rechter beslist, echtgenoot moet terugbetalen

Hoeveel echtparen die op huwelijksvoorwaarden zijn gehuwd, houden bij wat hun privévermogen is en wat hun gemeenschappelijk vermogen is? Het antwoord is: heel weinig! Regelmatig moeten rechters oordelen over situaties, waarbij er na verloop van tijd strijd ontstaat tussen echtgenoten die liever niet administreren.

Onlangs sprak de Hoge Raad, Nederlands hoogste rechtscollege, zich uit over een vraag die al jaren leeft. De vraag of de echtgenoten elkaar moeten vergoeden als er bijvoorbeeld met privégeld van een van de echtgenoten een gemeenschappelijke schuld wordt betaald.

Sommige rechters hingen in het verleden de formele opvatting aan: is er sprake van een betaling uit een ander vermogen dan dat waar de schuld in valt, dan moet er altijd terugbetaald worden. Bijvoorbeeld: betaalt de echtgenoot die een erfenis met privéclausule heeft gehad een gemeenschappelijke vakantiereis? Dan moet de andere echtgenoot de helft terugbetalen.

Aan de andere kant zijn er aanhangers van een andere afweging waarin rekening wordt gehouden met de verdere omstandigheden. U kunt daarbij denken aan de omstandigheid dat de echtgenoten zonder die grote erfenis of schenking hun (veel) soberder levensstijl van de periode daarvoor zouden hebben aangehouden en niet die verre reis hadden gemaakt. Dan zou het oneerlijk zijn als de echtgenoot die de erfenis heeft ontvangen toch weer het bedrag van die erfenis kan terugvragen van de echtgenoot.

De Hoge Raad heeft duidelijkheid gegeven en gekozen voor de formele oplossing: bij betaling van gemeenschapsschulden met privégeld kan de betalende echtgenoot terugvorderen van de ander.

De uitspraak van de Hoge Raad geldt ook voor huwelijken die zijn gesloten na 1 januari 2018. Per die datum is de wet gewijzigd. Bij huwelijken na die datum is er veel meer kans op onenigheid. Bij de nieuwe huwelijken zal er door de nieuwe wetgeving namelijk sprake zijn van veel meer privévermogen omdat in beginsel het privévermogen bij aanvang van het huwelijk en alle erfenissen en schenkingen buiten de gemeenschap vallen. De kans dat er een gemeenschappelijke schuld wordt betaald uit privévermogen is dan veel groter.

Wilt u meer weten over deze materie, of gaat u trouwen en wilt u uw huwelijksvoorwaarden op dit punt goed inrichten? Maak dan ruim voor uw huwelijksvoltrekking een afspraak op ons kantoor, wij kunnen dan de tijd nemen om u goed te helpen.

Bron: Hoge Raad 5 april 2019, ECLI:NL:HR:2019:504 / JBN 2019/6-25.